Disparoni, bir tür cinsel rahatsızlık olup genellikle Vajinismus ile karıştırılmaktadır. Psikolojik açıdan sebepleri birbirine benzer olsa da görülme oranları ve oluşturdukları rahatsızlıklar bakımından oldukça ayrıdırlar. Vajinismus rahatsızlığı cinsel birliktelik esnasında kadın partnerin istem dışı kasılmalarla penis vajina birleşimini engellemesiyle oluşurken, disparoni bu birleşimin oluştuğu esnada ya da sonrasında ağrı ve sancılarla kendini gösterir.
Vajinismusda olduğu gibi Disparoninin de oluşmasındaki sebepler psikolojik veya fiziksel kaynaklı olabilir. Bu tür bir rahatsızlıkla karşılaşan çiftler öncelikle fizyoloklara ve kadın hastalıkları uzmanlarına baş vurmayı tercih ederler. Doğru olan da bu rahatsızlığın jinekolojik muayenelerle fizyolojik mi yoksa psikolojik mi olduğunun tespit edilmesi, tanı sonrasındaysa ilgili uzmandan yardım alınmasıdır. Bu noktada önemli olan, bu rahatsızlık türünün iki ayrı kaynağının olduğunun bilincinde olmak ve doğru tanının ilgili uzmanla çalışılmasında kritik olduğunun farkında olmaktır. Fizyolojik bir nedenden ileri gelen disparoniye bir terapist müdahalesinin yanlış olduğu gibi psikolojik temelli bir disparoninin bir hekim tarafından çözüme ulaştırılmaya çalışılması daha da büyük psikolojik sorunlara yol açacaktır. Hem sağlık hem de mahremiyet açısınından hassas olan vajinismu, disparoni gibi rahatsızlıklarla mücadele eden bireylerin, bu mücadele öncesinde konuyla alakalı temel bilgilere ve farkındalığa istismara uğramamak ve konunun daha da derinleşmemesi açısından sahip olmalıdırlar.
Disparoni, birçok psikolojik sorundan ötürü ortaya çıkmış olabilir. Bu sorunlar başlıca; anksiyete, depresyon gibi aslında başka sebeplerden ötürü olan fakat kendini cinsel yaşamda gösteren veya dış görünümle ilgili kaygılar, yakınlaşma korkusu, geçmişte yaşanan travmatik bir cinsel deneyim gibi doğrudan cinsellikle ilişkilendirilen durumlardır. Yani vajinismus veya disparoni yaşayan hastaların genel kabulün aksine muhakkak kötü bir cinsel öyküye sahip olmaları gerekmez. Örneğin, iş hayatında zor ve hareketli bir gün geçirmiş olan partnerin yaşadığı stres durumu, vajinal bölgedeki pelvik kasların sıkılaşmasını tetikleyebilir. Bu da yaşanacak cinsel birlikteliği ağrılı bir ana dönüştürebilir. Bunun gibi birçok psikolojik sebep disparoninin tetiklenmesinde rol alabilir. Burada yapılması gereken şey, mevcut sorunun bir alan hekimi tarafından psikolojik ve fizyolojik boyutlarının ayırt edilmesi daha sonrasındaysa psikolojik açıdan nedenlerin uzman bir klinik psikolog yardımıyla tespit edilip, bu sorunların ortadan kaldırılmasıdır.
Çoğunlukla ilk birliktelikte ortaya çıkan disparoni, daha önce de bahsedildiği gibi stres anksiyete gibi durumlardan ötürüde sağlıklı bir cinsel öyküde de bir anda kendini gösterebilir. Amerikan aile hekimleri birliğine göre kadınların yüzde 8 ile 21’i cinsel hayatlarının ilk adımlarında ya da sonraki yıllarda disparoni ile karşılaşmaktadırlar.